Polak za granicą (wygasły...)

Polak za granicą


Obywatele polscy mogą od 1 maja 2004 r. swobodnie poruszać się po terytorium krajów UE oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego (kraje UE oraz Norwegia, Islandia i Liechtenstein). Przystąpienie do Unii Europejskiej nie oznacza jednoczesnego włączenia Polski do strefy Schengen.

Polacy podróżujący do innych krajów Unii Europejskiej i EOG mogą przekraczać granicę na podstawie paszportu lub dowodu osobistego (zarówno starego, ważnego maksymalnie do 31 grudnia 2007 r., jak i nowego typu). W przypadku starszych, książeczkowych dowodów osobistych zalecane jest upewnienie się, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości. Posiadacze zniszczonych egzemplarzy powinni z odpowiednim wyprzedzeniem przed planowanym wyjazdem złożyć wnioski o wymianę dokumentu na nowy.

W odniesieniu do Szwajcarii, która nie jest członkiem UE ani EOG, nie mają zastosowania ułatwienia polegające na możliwości przekraczania granicy na podstawie dowodu osobistego. Dokumentem uprawniającym obywateli RP do wjazdu na obszar Szwajcarii pozostaje wyłącznie paszport. Przy pobytach turystycznych do 90 dni, obywatele RP nie mają obowiązku posiadania wizy. Przyjazd na dłużej niż 90 dni wymaga uzyskania wizy w ambasadzie Szwajcarii w Warszawie.

Na wniosek rodziców lub opiekunów prawnych możliwe jest wydanie dowodu osobistego dziecku poniżej 13. roku życia.

Z dniem l maja 2004 r. nastąpiło również całkowite zniesienie obowiązku posiadania wiz przy wyjazdach do państwa UE i EOG - niezależnie od celu i czasu trwania pobytu. Należy jednak pamiętać, że na pobyt dłuższy niż 3 miesiące konieczne jest uzyskanie stosownego zezwolenia, a w przypadku niektórych państw formalności trzeba załatwić jeszcze przed wyjazdem.

Obowiązująca w UE i EOG zasada swobodnego przepływu osób oznacza, że państwa tego obszaru mogą odmówić wjazdu na swoje terytorium tylko w przypadku, kiedy zagraża to ich bezpieczeństwu wewnętrznemu (np. terroryzm) lub narusza podstawowe zasady współżycia społecznego. Jeżeli natomiast odmowa wjazdu związana będzie z wyrokiem skazującym, to uzasadnienie wyroku musi wskazywać na potencjalną groźbę naruszenia porządku publicznego.

Dane większości obywateli polskich umieszczone w SIS (System Informacyjny Schengen, największa komputerowa baza danych UE) zostały do l maja 2004 r. wykreślone z systemu. Oznacza to, że osoby posiadające zakaz wjazdu do danego państwa UE, mogą - po przystąpieniu Polski do Unii - do tego kraju wjeżdżać, z wyjątkiem wymienionych powyżej przypadków. Zgodnie z Konwencją Wykonawczą Schengen istnieje możliwość uzyskania informacji na temat własnej osoby, zawartych w bazach danych SIS. Zainteresowani, którzy chcą upewnić się, czy orzeczony w stosunku do nich zakaz wjazdu jest egzekwowany po przystąpieniu Polski do UE, mogą wystąpić w tej sprawie z odpowiednim wnioskiem. Powinien on zawierać podstawowe dane osobowe, informację o posiadanym obywatelstwie, a także być uwierzytelniony przez notariusza lub urząd konsularny danego państwa w RP. Zaleca się załączanie kopii istotnych dla sprawy dokumentów. Adres urzędu - do którego należy kierować wniosek - widnieje na decyzji, którą otrzymali zainteresowani w związku z wydaleniem. W sprawach o anulowanie zakazu wjazdu należy zwracać się do organu, który dokonał wpisu.
Osoby, które nie posiadają adresu urzędu, który spowodował umieszczenie ich danych w systemie SIS, a wiedzą tylko, którego państwa był to urząd, powinny zwracać się o informację w kwestii odwołania do organu kontrolnego ochrony danych osobowych właściwego kraju Schengen. Korespondencja w przedmiotowej sprawie powinna być prowadzona w języku urzędowym danego państwa lub po angielsku.

POBYT TURYSTYCZNY, POBYT PRZEKRACZAJĄCY 3 MIESIĄCE

Po wejściu Polski do Unii Europejskiej, wobec obywateli-polskich' została całkowicie zniesiona procedura wizowa oraz obowiązek posiadania wiz przy wyjeździe do krajów UE/EOG - niezależnie od celu i czasu trwania pobytu.

W przypadku wyjazdu do kraju UE/EOG na okres dłuższy niż 3 miesiące należy zalegalizować swój status, występując z wnioskiem o zezwolenie na pobyt dla obywateli Unii Europejskiej. Osoby poszukujące pracy mają prawo do przebywa nią na terenie państwa członkowskiego do 6 miesięcy, jednak w poszczególnych krajach może być to uzależnione od posiadania wystarczających środków finansowych lub czasowego zezwolenia na pobyt. W celu uzyskania zezwolenia należy zwrócić się- z odpowiednim wyprzedzeniem - do właściwej jednostki administracyjnej (np. najbliższy komisariat policji lub urząd ds. cudzoziemców); procedura podjęcia decyzji o jego udzieleniu powinna .zostać zakończona w ciągu 6 miesięcy od daty złożenia prośby.
W przypadku zamiaru zatrudnienia się w większości krajów UE oraz EOG należy —jeszcze przed podjęciem pracy - uzyskać stosowne pozwolenie władz administracyjnych.
Osoby ubiegające się o zezwolenie na pobyt muszą posiadać ważny paszport lub dowód tożsamości. Władze danego kraju mogą żądać przedstawienia dodatkowych dokumentów:
• osoby zatrudnione mogą być poproszone o przedstawienie zaświadczenia od pracodawcy,
• samozatrudniający się mogą być poproszeni o uwiarygodnienie swojego statusu poprzez przedstawienie odpowiednich dokumentów,
• studenci muszą być immatrykulowani, ubezpieczeni (dotyczy to również najbliższej rodziny przebywającej razem ze studentem) oraz wykazać się posiadaniem wystarczających środków finansowych,
• emeryci i renciści (oraz przebywający razem z nimi członkowie najbliższej rodziny) muszą przedstawić ubezpieczenie zdrowotne oraz wykazać się posiadaniem wystarczających środków finansowych.

Każde państwo indywidualnie określa wysokość kwoty, która zostanie uznana za wystarczającą na pokrycie kosztów utrzymania bez konieczności korzystania z pomocy opieki społecznej (zazwyczaj jest to suma odpowiadająca minimum socjalnemu w danym państwie).

Zezwolenie na pobyt wydawane jest zazwyczaj na okres do 5 lat i dotyczy wyłącznie terytorium państwa wystawiającego ten dokument. Natomiast dla studentów ważne jest przez okres roku i może być przedłużane na kolejne lata. Zezwolenie zachowuje ważność nawet w przypadku, kiedy jego posiadacz przebywał poza krajem zamieszkania do pół roku lub odbywał służbę wojskową w kraju pochodzenia. Opłata za wydanie zezwolenia dla obywatela kraju Unii Europejskiej nie może przekraczać wysokości opłaty pobieranej od obywateli danego kraju za wydanie dowodu tożsamości. W szczególnych wypadkach możliwe jest zwolnienie z opłaty.


Zarys procedur ubiegania się o zezwolenie na pobyt i pracę w krajach UE/EOG

Szczegółowych informacji dotyczących warunków pobytu obywateli polskich w poszczególnych krajach Unii Europejskiej udzielają przedstawicielstwa tych państw akredytowane w Polsce (tj. konsulaty lub ambasady).

AUSTRIA

• Istnieje obowiązek meldunkowy;
• należy zgłosić się do właściwego urzędu meldunkowego (dzielnicy lub gminy) w ciągu 3 dni roboczych od dnia przyjazdu do Austrii; turyści w hotelach lub schroniskach są zobligowani w ciągu 24 godzin zgłosić pobyt w księgach rejestrujących gości;
• dokumenty: paszport lub dokument tożsamości, wypełniony formularz meldunkowy (w odpowiednich miejscach również przez osobę wynajmującą mieszkanie);
• przy wyjeździe z Austrii należy pamiętać o wymeldowaniu się;
• w przypadku niedopełnienia lub nieterminowego dopełnienia obowiązku meldunkowego trzeba liczyć się z grzywną w wysokości 726 euro;
• maksymalny okres ograniczenia w dostępie do rynku pracy wynosi 7 lat.

BELGIA

• W ciągu 8 dni od dnia przyjazdu należy zarejestrować się w urzędzie miejskim (magistracie);
• dokumenty: aktualny paszport lub dokument tożsamości, 3 fotografie, świadectwo urodzenia, umowa wynajmu mieszkania, zaświadczenie od pracodawcy;
• w przypadku ubiegania się o zezwolenie na pobyt dla członków najbliższej rodziny należy załączyć: świadectwa urodzenia, świadectwa ślubu/rozwodu, 3 fotografie. Do podania dzieci rozwiedzionych rodziców musi być dołączona zgoda drugiego rodzica lub zgoda sądu;
• władze mogą zażądać również przedstawienia dodatkowych dokumentów, np. prawa jazdy, zaświadczenia o stanie zdrowia;
• na podstawie złożonych dokumentów wydawana jest 5-miesięcz-na karta pobytu; w trakcie tego okresu przeprowadzana jest procedura weryfikacyjna, po zakończeniu której wydawane jest zezwolenie na pobyt na okres 5 lat;
• 2-letni okres ograniczenia w dostępie do rynku pracy.

DANIA

• Nie ma obowiązku meldunkowego przy pobytach turystycznych. Maksymalna długość pobytu turystycznego wynosi 3 miesiące, zaś w przypadku poszukiwania pracy -6 miesięcy;
• wnioski o zezwolenie na pobyt oraz pracę w Danii są rozpatrywane przez duński Urząd Imigracyjny (mogą być składane także za pośrednictwem Ambasady Królestwa Danii);
• planując wyjazd dłuższy niż 3 miesiące należy przynajmniej na 3 miesiące przed planowaną datą wjazdu do Danii zgłosić się do ambasady duńskiej lub najbliższego konsulatu w kraju zamieszkania i złożyć komplet wymaganych dokumentów;
• dokumenty: aktualny paszport lub dowód tożsamości, 2 fotografie, wypełnione formularze, inne dokumenty (w zależności od statusu osoby starającej się - dodatkowe informacje o wymaganych dokumentach znajdują się w kwestionariuszach);
• 2-letni okres ograniczenia w dostępie do rynku pracy (tak zakłada projekt uregulowań).
Szczegółowe informacje związane z procedurą uzyskiwania pozwoleń na pracę udzielane są przez:
• Duński Urząd Imigracyjny Udlandingestyrelsen, Ryesgade 53, 2100 Kobenhavn O, tel. +45 35 36 6600,
• Ambasadę Królestwa Danii w Warszawie.

FINLANDIA

• Nie ma obowiązku meldunkowego na pobyt do 3 miesięcy; dłuższy pobyt wymaga zgody na pobyt czasowy, a po jej otrzymaniu istnieje obowiązek rejestracji zmiany miejsca pobytu w oddziale ewidencji ludności w miejscowości nowego pobytu.
• Aby uzyskać zgodę na pobyt czasowy należy zarejestrować się w najbliższym komisariacie policji i wypełnić formularze umożliwiające podjęcie starań o zezwolenie na pobyt;
• dokumenty: aktualny paszport lub dowód tożsamości, 2 fotografie, dokumenty potwierdzające cel pobytu, w razie konieczności zaświadczenie o stanie zdrowia lub o niekaralności;
• zgodę na pobyt stały można otrzymać po dwuletnim okresie posiadania zgody na pobyt czasowy;
• wymagane uzyskanie zezwolenia na podjęcie pracy.

FRANCJA

• Należy zarejestrować się w prefekturze lub w komisariacie policji w miejscu zamieszkania;
• dokumenty: aktualny paszport, świadectwo urodzenia (świadectwo ślubu), 3 fotografie, umowa najmu mieszkania, zaświadczenie od pracodawcy (lub w przypadku osób samozatrudnionych - potwierdzenie z izby handlowej oraz dokumenty dotyczące wyników finansowych firmy), zaświadczenie o opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne;
• 2-letni okres ograniczenia w dostępie do rynku pracy.

GRECJA

• W ciągu 8 dni od daty wjazdu należy zgłosić się do urzędu ds. cudzoziemców lub do komisariatu policji;
• dokumenty: aktualny paszport lub dowód tożsamości wraz z kserokopią, wypełniony formularz, 3 fotografie;
• 2-letni okres ograniczenia w dostępie do rynku pracy (nie dotyczy osób, które przed l maja 2004 r. przebywały i pracowały legalnie w Grecji nieprzerwanie przez okres co najmniej 12-miesięcy).

HISZPANIA

• W ciągu 15 dni od daty przyjazdu należy zgłosić się do urzędu ds. cudzoziemców lub w komisariacie policji (Policia Nacional), złożyć deklarację pobytową i odebrać kartę pobytu (tarjeta comunitaria)\ karta musi być odnawiana co 2-5 lat;
• dokumenty: oryginał i kserokopia paszportu lub dowodu tożsamości, 3 fotografie, dokumenty potwierdzające cel pobytu;
• nie ma obowiązku meldunkowego, jednak warto się zameldować, gdyż wiążą się z tym określone korzyści (bezpłatna, podstawowa opieka zdrowotna, prawo udziału w wyborach lokalnych i do Parlamentu Europejskiego);
• nie ma obowiązku informowania władz o zmianie miejsca zamieszkania (jednak jest to zalecane z uwagi na ww. przywileje);
• 2-letni okres ograniczenia w dostępie do rynku pracy.

IRLANDIA

• Obywatele polscy są zwolnieni z obowiązku rejestracji po wjeździe do Irlandii - obowiązek ten dotyczy wyłącznie współmałżonków oraz dzieci powyżej 16. roku życia, które nie są obywatelami krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, jeśli ich planowany pobyt w Irlandii przekracza 90 dni; zgłoszenia mogą być składane w najbliższym komisariacie policji;
• przy podejmowaniu pracy oraz prowadzeniu interesów nie jest wymagana karta pobytu (residence pennit), jakkolwiek istnieje możliwość jej otrzymania; aplikacje są dostępne w biurach rejestracyjnych oraz do pobrania ze strony internetowej irlandzkiego Departamentu Sprawiedliwości;
• dokumenty: aktualny paszport lub dowód tożsamości, 3 fotografie, zaświadczenie od pracodawcy (lub w przypadku osób samozatrudniających się - potwierdzenie z izby handlowej oraz dokumenty dotyczące wyników finansowych firmy), świadectwo ślubu;
• nie ma ograniczeń w dostępie do rynku pracy.

LUKSEMBURG

• Zezwolenie na pobyt jest wydawane w: Bureau de la population et des etrangers 9, rue Chimay (petit passage), L-1333 Luxembourg tel: +352 4796 2752 (lub 58);
• dokumenty: aktualny paszport lub dowód tożsamości, 3 zdjęcia, zaświadczenie od pracodawcy;
• 2-letni okres ograniczenia w dostępie do rynku pracy.

HOLANDIA

• W ciągu 3 dni od daty wjazdu należy zgłosić się do biura policji ds. cudzoziemców;
• dokumenty: aktualny paszport lub dowód tożsamości, zaświadczenie od pracodawcy (lub w przypadku osób samozatrudnionych - potwierdzenie z izby handlowej oraz dokumenty dotyczące wyników finansowych firmy), potwierdzenie posiadania ubezpieczenia medycznego;
• 2-letni okres ograniczenia w dostępie do rynku pracy.

NIEMCY

• W ciągu 7 dni od daty wjazdu należy zgłosić się do najbliższego urzędu meldunkowego (Meldestelle) i odebrać potwierdzenie zameldowania;
• zezwolenie na pobyt stały uzyskuje się w Urzędzie ds. Cudzoziemców — wniosek powinien być złożony w ciągu 3 miesięcy od daty wjazdu;
• dokumenty: aktualny paszport,
2 fotografie, dokument potwierdzający cel pobytu (np. umowa o pracę, zaświadczenie z uczelni), dokumenty potwierdzające posiadanie wystarczających środków finansowych, zaświadczenie o posiadaniu ubezpieczenia medycznego;
• w dostępie do rynku pracy ograniczenie wynosi 7 lat.

NORWEGIA

• Osoby przyjeżdżające do Norwegii w celu poszukiwania pracy mogą przebywać w tym kraju do 6 miesięcy pod warunkiem zarejestrowania się w AETATEN (urząd pracy), w przeciwnym wypadku okres dozwolonego pobytu wynosi 3 miesiące;
• istnieje wymóg uzyskiwania zezwolenia na pobyt z prawem do pracy; obowiązek dotyczy pracowników poszukujących pracy na własną rękę;
• uzyskanie pozwolenia jest możliwe zarówno w norweskim urzędzie konsularnym w RP, jak również po wjeździe na miejscowym posterunku policji w Norwegii;
• zasady okresu przejściowego nie dotyczą:
1. usługodawców (osób zatrudnionych u pracodawcy za granicą, wykonujących usługę w imieniu swojego pracodawcy w Norwegii),
2. osób prowadzących działalność gospodarczą (posiadające własną firmę i podejmujące działalność gospodarcza w Norwegii),
3. studentów;
• pozwolenie na pracą wydane w oparciu zasady UE/EOG nie stanowi podstawy do otrzymania pozwolenia na osiedlenie się (warunkiem jest otrzymanie pozwolenia na pobyt i pracę w charakterze specjalisty);
• dokumenty: aplikacja, fotografia, dowód zatrudnienia lub umowa o pracę, paszport lub dokument tożsamości.

PORTUGALIA

• Po wjeździe należy zgłosić się do urzędu ds. cudzoziemców;
• pobyt związany z zatrudnieniem jest możliwy jedynie na podstawie wizy z prawem do pracy lub zezwolenia na zamieszkanie;
• pracownicy sezonowi powinni ubiegać się o wizę z prawem do pracy w placówce konsularnej Portugalii (przed wyjazdem);
• otrzymanie statusu rezydenta (na okres do 6 miesięcy w celu poszukiwania pracy) wymaga uzyskania „wizy rezydencyjnej" (w placówce konsularnej Portugalii w Polsce) i zezwolenia na zamieszkanie udzielanego na wniosek osoby zainteresowanej przez Dyrekcję Regionalną Urzędu ds. Cudzoziemców i Granic w miejscu planowanego zamieszkania;
• osoby z prawem do pracy przez nieprzerwany okres 3 lat są zwolnione z obowiązku uzyskiwania „wizy rezydencyjnej" w celu ubiegania się o zezwolenie na zamieszkanie;
• dokumenty: aktualny paszport lub dowód tożsamości, 3 zdjęcia, zaświadczenie o opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne w kraju dotychczasowego zamieszkania, dowód posiadania wystarczających środków utrzymania, dokumenty potwierdzające cel pobytu;
• 2-letni okres ograniczenia w dostępie do rynku pracy dotyczy wyłącznie pracowników najemnych; osoby pracujące na własny rachunek i nieaktywne zawodowo (renciści, emeryci, studenci) mają takie same prawa jak obywatele portugalscy, łącznie z możliwością zmiany zawodu i miejsca zatrudnienia.

SZWECJA

• Obywatele polscy mają prawo przebywać w Szwecji do 3 miesięcy; po tym okresie muszą wyjechać lub złożyć wniosek i uzyskać prawo pobytu, co jest równoznaczne z zamiarem czasowego zamieszkania lub osiedlenia się;
• osoby przyjeżdżające z zamiarem pobytu powyżej 3 miesięcy powinny niezwłocznie skontaktować się z miejscowym oddziałem Urzędu [migracyjnego (Migrationsverket -www.migrationsverket.se), aby uzyskać odpowiednią kategorię prawa pobytu (uppehallstillstand). Za wydanie zgody nie są pobierane opłaty;
• w przypadku negatywnej decyzji Urzędu Migracyjnego należy opuścić Szwecję; od decyzji przysługuje odwołanie do Komisji ds. Cudzoziemców (Utldnningsndmnden — www.un.se) w terminie trzech tygodni od daty otrzymania informacji o odrzuceniu wniosku;
• nie ma obowiązku rejestracji w urzędzie zatrudnienia na czas poszukiwania pracy, jednakże rejestracja jest niezbędna, aby uzyskać świadczenie dla bezrobotnych. Świadczenia te przysługują jedynie w przypadku wcześniejszego zatrudnienia na terytorium Szwecji;
• dokumenty: aktualny paszport lub dowód tożsamości wraz z jego kserokopią, dokumenty potwierdzające: cel pobytu (np. ważną ofertę pracy), posiadanie wystarczających środków finansowych oraz ubezpieczenia medycznego;
• nie ma ograniczeń w dostępie do rynku pracy;
• Polak pracujący w Szwecji ma takie same prawa jak obywatel szwedzki w zakresie warunków zatrudnienia, pracy, wynagrodzenia, stosunku pracy, czy szkolenia zawodowego;
• szczegółowe informacje patrz:
- oficjalna strona promocyjna Królestwa Szwecji - www.swe-den.se,
- rząd Królestwa Szwecji - www. regeringen.se,
- „Bank wolnych miejsc" (www. platsbanken.ams.se),
- lokalny urząd zatrudnienia (Ar-betsfórmedlingen - www.amv.se),
- urząd migracyjny (Migration-sverket - www.migrationsverket.se),
- szwedzki Urząd ds. Wyższego Wykształcenia (Hógskoleverket -www.hsv.se),

• portal o warunkach studiowania w Szwecji (www.studyinsweden.se),
• Kasy Ubezpieczenia Zdrowotnego (Forsdkringskassan -www.fk.se).

WIELKA BRYTANIA

• Nie ma obowiązku zgłaszania pobytu ani wymogu aplikowania o pozwolenie na pobyt;
• obowiązek rejestracji w Immi-gration Directorate brytyjskiego Home Office jedynie w przypadku podejmowania pracy (szczegóły: www.britishembassy.pl);
• istnieje możliwość otrzymania odpłatnie wklejki do paszportu informującej o prawie czasowego lub stałego pobytu;
• dokumenty: aktualny paszport lub dowód tożsamości, formularz (do pobrania np. ze strony http:// www.ind.homeoffice.gov.uk), 2 zdjęcia paszportowe;
• nie ma ograniczeń w dostępie do rynku pracy.

WŁOCHY

• Pobyt inny niż turystyczny należy w ciągu 8 dni od daty wjazdu zgłosić w najbliższym komisariacie policji i złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt;
• dokumenty: aktualny paszport lub dowód tożsamości, 2 zdjęcia paszportowe, wypełniony formularz, zaświadczenie o celu pobytu i wymagane zezwolenia, zaświadczenie o ubezpieczeniu zdrowotnym;
• 2-letni okres ograniczenia w dostępie do rynku pracy.


Procedury ubiegania się o zezwolenie na pobyt i pracę w nowych krajach DE

Od l maja 2004 roku pobyt obywateli polskich w nowych krajach UE jest regulowany na zasadach analogicznych do obowiązujących w krajach „15". Pobyt na terytorium kraju członkowskiego UE nieprzekraczający 90 dni nie wymaga legalizacji, w przypadku pobytu dłuższego niż 3 miesiące należy wystąpić do właściwych organów z wnioskiem o zezwolenie na pobyt. Nie ma ograniczeń w dostępie do rynku pracy.

CYPR

• Osoby przyjeżdżające z zamiarem podjęcia pracy lub na stały pobyt powyżej 90 dni są zobowiązane w ciągu 8 dni po przybyciu zgłosić się do biura imigracyjnego lub najbliższego posterunku policji i dokonać rejestracji (nadanie tzw. numeru ARC jest podstawą do otrzymania numeru ubezpieczenia socjalnego);
• pozwolenie na pobyt wydawane jest na okres 5 lat z możliwością przedłużenia;
• w przypadku pobytu związanego z pracą prawo pobytu wydawane jest automatycznie na wniosek pracobiorcy przed upływem 3 miesięcy od rozpoczęcia pracy;
• dokumenty: paszport lub dowód osobisty, 2 fotografie, umowa o pracę;
• przyjazd w celu turystycznym (do 90 dni) nie wymaga rejestracji.

CZECHY

• Po wjeździe na terytorium RCz należy w terminie 30 dni zgłosić miejsce swojego pobytu właściwej miejscowo jednostce Policji ds. Cudzoziemców i Pogranicza, jeżeli zamierza się przebywać na terytorium RCz przez okres dłuższy niż 30 dni. Obowiązek ten nie obejmuje przypadków, gdy zgłoszenia meldunkowego dokonuje np. hotel;
• przy pobytach do trzech miesięcy nie jest wymagane żadne zezwolenie na pobyt;
• przy pobycie dłuższym niż trzy miesiące obywatele UE mają prawo wnioskować o wydanie „zezwolenia na pobyt dla obywatela kraju członkowskiego UE". Wydanie tego zezwolenia nie jest warunkiem niezbędnym do wykonywania pracy czy innej działalności;
• obywatel UE może również zwrócić się z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pobyt tymczasowy lub stały (tzw. szczególne zezwolenie na pobyt). Wniosek w tej sprawie można złożyć w którymkolwiek przedstawicielstwie dyplomatyczno -konsularnym RCz lub we właściwej ze względu na .miejsce pobytu jednostce Policji ds. Cudzoziemców i Pogranicza. Okres rozpatrywania wniosku wynosi odpowiednio 180 dni (w przypadku złożenia poza granicami RCz) lub 60 dni (w przypadku złożenia w RCz). Karty pobytu są ważne odpowiednio 5 lat (w przypadku pobytu tymczasowego) oraz l O lat (w przypadku pobytu stałego). Ważność kart może być przedłużana.

ESTONIA

• Pobyt do 90 dni nie wymaga legalizacji; w przypadku pobytu ponad 3 miesiące należy obowiązkowo wystąpić o pozwolenie na pobyt, który musi być zarejestrowany w ciągu miesiąca od wydania zezwolenia;
• w przypadku, gdy osoba poszukuje pracy i zarejestrowała się w urzędzie pracy — może przebywać w Estonii do 6 miesięcy;
• pozwolenie na pobyt i pozwolenie na pobyt z prawem do pracy jest wydawane na okres 5 lat i przedłużane na kolejne 5 lat pod warunkiem, że podstawa wydania zezwolenia nie uległa zmianie;
• pozwolenie na pobyt związany z nauką wydawane jest na okres pobierania nauki, ale nie dłuższy niż rok;
• dokumenty: dowód posiadania wystarczających legalnych środków na utrzymanie;
• zezwolenia na pobyt wydaje Estoński Urząd ds. Obywatelstwa i Migracji (Tallin, ul. Endla 13) oraz właściwe departamenty w każdym województwie (adresy na stronie www.mig.ee) -wnioski można składać w przedstawicielstwach konsularnych Estonii za granicą lub bezpośrednio do Estońskiego Urzędu ds. Obywatelstwa i Migracji.

LITWA

• Na terytorium Litwy można przebywać bez zezwolenia nie dłużej niż 3 miesiące w ciągu 6 miesięcy, licząc od dnia pierwszego wjazdu;
• osoby poszukujące pracy lub zamierzające podjąć legalną działalność mogą przedłużyć pobyt o kolejne 3 miesiące;
• osoby rozpoczynające pracę lub pragnące zamieszkać na Litwie dłużej niż 3 miesiące muszą ubiegać się o zezwolenie na pobyt na czas określony;
• wniosek o pozwolenie na pobyt można złożyć w kraju zamieszkania w litewskiej placówce dyplomatycznej lub konsularnej lub po wjeździe w urzędzie migracyjnym komisariatu policji;
• organem decyzyjnym jest Departament Migracji przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych RL;
• zezwolenie na pobyt stały można otrzymać po 5 latach zamieszkiwania na Litwie i spełnieniu innych wymagań ustawowych;
• osoby zamierzające przebywać na Litwie dłużej niż 183 dni w ciągu roku są zobowiązane do zameldowania się na komisariacie policji w ciągu 7 dni roboczych od daty przyjazdu.

ŁOTWA

• Osoby przebywające na Łotwie w celach turystycznych do 90 dni nie podlegają obowiązkowi meldunkowemu;
• osoby przybywające na Łotwę z zamiarem przebywania dłużej niż 90 dni w ciągu pół roku (licząc od dnia pierwszego wjazdu) powinny zameldować się w Urzędzie ds. Obywatelstwa i Migracji celem uzyskania zezwolenie na pobyt czasowy w terminie 3 miesięcy od dnia wjazdu (na pobyt stały - 30 dni przed upływem terminu zezwolenia na pobyt czasowy);
• nie podlegają obowiązkowi ubiegania się o zezwolenie na pobyt osoby przebywające na Łotwie w celach turystycznych do 90 dni, jak również pracownicy sezonowi oraz zatrudnieni na Łotwie, których miejscem pobytu jest inne państwo członkowskie UE;
• zezwolenia nie potrzebują osoby podejmujące pracę na podstawie umowy o pracę lub innej umowy cywilno-prawnej, jak również wykonujące pracę na warunkach samozatrudnienia;
• zezwolenia na pobyt czasowy wydawane są: na okres trwania stosunku pracy na czas określony (do l roku) oraz na okres 5 lat:
-osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę lub innej umowy cywilno-prawnej,
-osobom samozatrudniającym się
-osobom posiadającym wystarczające środki na utrzymanie, jak też na okres nauki i studiów (maks. na l rok);
• o zezwolenie na pobyt stały mogą się ubiegać osoby przebywające na terytorium Łotwy nieprzerwanie, tj. nie krócej niż 6 miesięcy w roku kalendarzowym, przez 5 lat na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy;
• po uzyskaniu zezwolenia na pobyt czasowy lub stały należy zameldować się we właściwym urzędzie samorządu lokalnego (gminie, powiecie lub mieście) w miejscu zamieszkania - niedochowanie obowiązku obwarowane jest grzywną 250 LVL (ok. 1800 PLN);
• dokumenty: paszport lub dowód osobisty, kwestionariusz wniosku o zezwolenie na pobyt, dwie fotografie, w przypadku studentów, emerytów i rencistów ważna polisa ubezpieczeniowa oraz dokumenty:
•poświadczające zawiązanie stosunku pracy (np. kopia umowy o pracę, świadectwo rejestracji osoby samozatrudniającej się.),
• zaświadczenie przyjęcia do szkoły bądź na studia,
• potwierdzenie posiadania wystarczających środków na utrzymanie.

MALTA

• Turyści nie podlegają obowiązkowi meldunkowemu;
• w przypadku pobytu powyżej 3 miesięcy konieczne jest uzyskanie zezwolenia na pobyt dla obywatela UE.

SŁOWACJA

• Obywatele UE zobowiązani są zalegalizować pobyt przez zgłoszenie się w wydziale Policji ds. Cudzoziemców w miejscu zamierzonego pobytu i złożenie wniosku o zezwolenie na pobyt;
• dokumenty: ważny dokument podróży i dokument potwierdzający zabezpieczenie zamieszkania (zakwaterowania);
• organem decyzyjnym w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt jest Policja ds. Cudzoziemców.

SŁOWENIA

• Istnieje obowiązek zgłoszenia pobytu w ciągu trzech dni od daty wjazdu na posterunku policji (dotyczy pobytu do i ponad 3 miesiące niezależnie od celu wjazdu);
• przy pobycie dłuższym niż 3 miesiące należy złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt (dla obywatela UE) w najbliższej jednostce administracyjnej;
• osoby zamierzające podjąć pracę nie są objęte systemem ubezpieczeń społecznych w okresie 3 miesięcy (zostają nim objęte po podjęciu zatrudnienia lub pobycie dłuższym niż 3 miesiące, o ile uzyskały pozwolenie na pobyt);
• w przypadku pobytu krótszego niż 3 miesiące, bez względu na jego cel (również zatrudnienie, samozatrudnienie, studia, zamieszkanie itd.) nie ma obowiązku posiadania zezwolenia na pobyt.

WĘGRY

• Obywatel UE/EOG może przebywać na terytorium Węgier do 90 dni bez konieczności legalizacji pobytu;
• uzyskanie zezwolenia na pobyt (karty pobytu) - wykonywanie pracy lub na pobyt czasowy - podjęcie studiów, wykonywanie pracy na czas określony, poszukiwanie pracy-jest konieczne, o ile pobyt przekracza 3 miesiące;
• kartę pobytu na okres nie dłuższy niż 5 lat otrzymuje się po wydaniu zezwolenia na pobyt;
• organem wydającym zezwolenia na pobyt (karty pobytu) jest w Budapeszcie (dla woj. Pest i Budapesztu) Centrum Regionalne Urzędu do Spraw Imigracji i Obywatelstwa (w przyszłości karty będą wydawane w większych miastach wojewódzkich przez tzw. Biura Dokumentów);
• dokumenty wymagane do uzyskania zezwolenia na pobyt: wypełniony kwestionariusz osobowy, zdjęcie, paszport lub dowód osobisty, poświadczenie zabezpieczenia finansowego na utrzymanie, poświadczenie ubezpieczenia medycznego, w przypadku osób podejmujących pracę — kopia umowy o pracę, poświadczenie posiadania legalnej pracy, wykonywania wolnego zawodu, prowadzenia działalności gospodarczej lub uwiarygodnienie możliwości zdobycia pracy; akt zawarcia związku małżeńskiego - w przypadku osób przybywających w ramach łączenia rodzin, dowód uiszczenia opłaty skarbowej w wysokości 1500 HUF, tj. ok. 7 USD;
• dokumenty (zezwolenie na pobyt czasowy): w przypadku osób podejmujących naukę lub odbywających studia, poza dokumentami wymienionymi na wstępie poprzedniego akapitu:
• dokumenty potwierdzające przyjęcie na studia, pełne ubezpieczenie zdrowotne, zaświadczenie o wystarczających środkach na pokrycie kosztów pobytu na Węgrzech;
• karty pobytu wydawane są na okres nie dłuższy niż 5 lat - osoby zatrudnione otrzymują kartę pobytu na okres określony w umowie o pracę, zaś studenci karty ważne na l rok nauki;
• obowiązek meldunkowy w ciągu 30 dni pobytu na terytorium Węgier nie dotyczy obywateli UE;
• karta potwierdzająca adres zamieszkania (tzw. karta adresowa) wydawana jest na wniosek zainteresowanego (po uprzedniej rejestracji w urzędzie gminy) po przedłożeniu umowy najmu mieszkania z podpisem właściciela lub dokumentu potwierdzającego prawo własności lokalu.

AD Artykuł z czasopisma” Unia Europejska” Nr 6/7 (53/54) czerwiec-lipiec 20004

powrót...